Eens Nederlander, altijd Nederlander: een succesvol beroep op het Tjebbes-arrest

Het Nederlanderschap automatisch verliezen nadat je onjuist bent voorgelicht door de Nederlandse ambassade: het overkwam de 29-jarige Jan (naam is gefingeerd) uit Zuid-Afrika.

Jan werd in 1991 geboren uit een Nederlands/Zuid-Afrikaanse moeder en een Zuid-Afrikaanse vader en verkreeg zowel de Nederlandse als de Zuid-Afrikaanse nationaliteit bij geboorte. Jan behield het Nederlanderschap als minderjarige en meldde zich- voor het verstrijken van de tienjarige verliestermijn in artikel 15 lid 1 onder c van de Rijkswet op het Nederlanderschap 2003^*– bij de ambassade voor de aanvraag van een Nederlands paspoort. Hem werd verteld dat hij geen recht had op een Nederlands paspoort en toen Jan zich een aantal jaar later meldde bij het Consulaat-Generaal kreeg hij dezelfde boodschap. Jan bleef er echter altijd van overtuigd dat hij Nederlander was en wendde zich in 2019 tot ons kantoor. Helaas kwamen wij tot de conclusie dat hij het Nederlanderschap, slechts drie weken voordat hij contact opnam, verloren had op grond van de tienjarige verliestermijn.

Evenredigheidstoets

Nadat de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) uitspraak had gedaan in de zaken Tjebbes ea. (meer informatie vindt u hier) aangaande het automatisch verlies van het Nederlanderschap diende Jan met onze hulp een aanvraag voor een Nederlands paspoort in bij een grensgemeente in Nederland. In deze aanvraag voerde hij aan dat het verlies van het Nederlanderschap- en daarmee het Unieburgerschap- in zijn geval onevenredig was vanuit het oogpunt van het Unierecht, omdat hij op het moment van verlies concrete plannen had om zich met zijn partner in België te vestigen en dat hij hier – op het moment van de aanvraag- inmiddels ook woonachtig was. Jan kon met verschillende bewijsstukken onderbouwen dat hij en zijn partner beroeps-en/of studieactiviteiten wilden ontplooien in België en dat het verlies van het Unieburgerschap niet alleen verstrekkende gevolgen had wat betreft de uitoefening van het recht van vrij verkeer en verblijf (als Zuid-Afrikaan moest hij immers aan veel strengere voorwaarden voldoen om rechtmatig verblijf te verkrijgen in België en daar te werken/studeren), maar tevens dat dit verlies te wijten was aan ambtelijk verzuim van de Nederlandse vertegenwoordigingen.

Het IND-advies

Nadat de gemeente de zaak had voorgelegd aan de Immigratie-en Naturalisatiedienst (IND) voor advies over de vraag of het verlies van het Nederlanderschap (en daarmee het Unieburgerschap) van Jan al dan niet evenredig is geweest, kwam de IND tot de conclusie dat dit verlies niet in stand kon blijven en dat artikel 15 lid 1 onder c RWN 2003 vanwege strijd met artikel 20 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) buiten toepassing gelaten moest worden. De gemeente, die het advies van de IND overnam, heeft vervolgens per direct een positieve beslissing genomen op zijn paspoortaanvraag.

Eens Nederlander, altijd Nederlander

Jan is Nederlander! Sterker nog, hij heeft het Nederlanderschap nooit verloren en is altijd Nederlander geweest. De uitkomst van zijn paspoortaanvraagprocedure biedt hoop voor oud-Nederlanders die het Nederlanderschap automatisch verloren hebben sinds 1993 en met bewijsstukken kunnen aantonen dat zij op het moment van het verlies van het Nederlanderschap onevenredig werden geschonden in de uitoefening van hun rechten als EU-burger (zie ook hier).

Verkeert u in een dergelijke situatie en wilt u hulp bij uw paspoortaanvraag? Dan kunt u contact met ons opnemen.

^*deze bepaling luidt als volgt: ‘het Nederlanderschap gaat voor een meerderjarige verloren: (…) c. indien hij tevens een vreemde nationaliteit bezit en tijdens zijn meerderjarigheid gedurende een ononderbroken periode van tien jaar in het bezit van beide nationaliteiten zijn hoofdverblijf heeft buiten Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten, en buiten de gebieden waarop het Verdrag betreffende de Europese Unie van toepassing is (…).